Gezegenimiz Kavruluyor: İnsanlık İçin Yeni Bir Tehdit
İklim değişikliği, artık sadece bir çevre sorunu olmaktan çıkıp doğrudan insan sağlığını tehdit eden bir kriz haline geldi. Bilim insanlarının yaptığı son araştırmalar, küresel sıcaklık artışının korkutucu boyutlara ulaştığını ortaya koyuyor. Öyle ki, Paris Anlaşması’nda belirlenen hedeflere ulaşsak bile gezegenin bazı bölgeleri insan yaşamı için dayanılmaz hale gelecek.
Sanayi devrimi öncesine kıyasla dünya ortalama 1,5 santigrat derece ısındı. Bu artış, ilk bakışta küçük bir değişim gibi görünse de aslında büyük bir krizin habercisi. Uzmanlara göre, sıcaklık yalnızca yarım derece daha artarsa, dünya üzerinde sağlıklı bir insanın bile yaşamasının imkânsız olacağı bölgeler üç katına çıkacak.
Devasa Alanlar Yaşam İçin Elverişsiz Hale Gelebilir
Yapılan tahminlere göre, bu ısınma sürecinin devam etmesi halinde, ABD büyüklüğünde bir kara parçası kullanılmaz hale gelecek. Özellikle tropikal bölgelerde sıcaklıkların ölümcül seviyelere ulaşması bekleniyor.
Bu değişimin en büyük mağdurları ise yaşlı bireyler olacak. Halihazırda, 60 yaş üzeri insanların %21’i aşırı sıcaklar nedeniyle bazı bölgelerde yaşayamıyor. Ancak sıcaklık artışı devam ederse, bu oran %35’e ulaşabilir. Yaşlı bireylerin yanı sıra, kronik hastalığı olan kişiler de risk altında.
İklim Krizinde 2 Derecelik Artışın Yıkıcı Etkileri
King’s College London’da görev yapan iklim bilimci Tom Matthews, küresel ısınmanın 2 santigrat dereceye ulaşması durumunda, ölümcül sıcaklıkların kaçınılmaz hale geleceğini belirtiyor.
Matthews’e göre, sanayi öncesi döneme kıyasla sıcaklık 4 derece yükselirse, dünya kara parçalarının %40’ı insanlar için yaşanamaz olacak. Sadece yüksek rakımlı ve kuzeydeki daha serin bölgeler bu durumdan daha az etkilenecek.
Bazı Bölgeler İçin Sıcaklıklar Çoktan Kritik Seviyeye Ulaştı
Uzmanlar, insan vücudunun belirli sıcaklık eşiğini aşamaması nedeniyle, bazı bölgelerde bu sınırın halihazırda zorlandığını belirtiyor.
- Basra Körfezi
- Hint-Ganj Ovası
- ABD’nin güney kesimleri
- Meksika
- Avustralya’nın bazı bölgeleri
Bu bölgelerde, aşırı sıcak dalgaları nedeniyle yaşamak giderek zorlaşıyor. İklim bilimciler, eğer önlem alınmazsa, bu tür sıcaklıkların dünyanın farklı bölgelerine yayılacağını ve milyonlarca insanın hayatını tehlikeye atacağını söylüyor.
Fosil Yakıt Kullanımı Devam Ederse Felaket Kapıda!
İklim değişikliği sadece sıcaklık artışlarıyla sınırlı kalmıyor. Aynı zamanda ekosistemlerin bozulması, karbon emilimini azaltarak durumu daha da kötü hale getiriyor. Bilim insanları, fosil yakıt kullanımının artmaya devam etmesi halinde, ısınmanın 2 derece sınırını aşarak 4 ila 5 derece arasında değişebileceğini öngörüyor.
Bu seviyelerde:
- Dünya nüfusunun büyük bir kısmı yaşanamaz sıcaklıklara maruz kalacak.
- 60 yaş üzeri bireyler, dünyanın %60’ında yaşam süremez hale gelebilir.
- Tropikal bölgelerde her yaştan insan için ölümcül sıcaklıklar görülebilir.
Matthews, “Böylesi bir senaryoda, gölgede kalsanız, su içseniz ve rüzgara maruz olsanız bile, sıcaklık çarpması kaçınılmaz hale gelir” diyerek uyarıyor.
Önlem Alınmazsa Açık Hava Bile Ölümcül Olabilir
Uzmanlara göre, iklim krizinin yıkıcı etkilerinden kaçınmanın tek yolu yenilenebilir enerjiye geçişi hızlandırmak ve karbon tutan ekosistemleri korumak. Ancak bunun yeterli olmayabileceğini belirtiyorlar.
Matthews’e göre, sıcaklıkların kaçınılmaz şekilde artacağını göz önünde bulundurarak insanların aşırı sıcaklara karşı uyum sağlaması için yeni yöntemler geliştirmesi gerekiyor. Örneğin:
- Gölgelik ve soğutma sistemlerinin yaygınlaştırılması
- Kentsel alanlarda yeşil alanların artırılması
- Sıcak hava dalgalarına karşı erken uyarı sistemleri kurulması
Eğer önlem alınmazsa, sadece birkaç on yıl içinde dünyanın büyük bir kısmında açık havada uzun süre bulunmak ölümcül hale gelebilir.
Bu kritik araştırma, Nature Reviews Earth and Environment dergisinde yayımlandı.
